خه‌سڵه‌ته‌كانى گوته‌بێژى كارامه‌

رۆژنامه‌وانى

رۆژنامه‌وانى – هه‌ولێر

كارى گوته‌بێژى پيشه‌يه‌كى هه‌ستيار و گرنگه‌ و په‌يوه‌ندى هه‌يه‌ به‌ كۆى وێناى ئه‌و لايه‌نه‌ى له‌ برى قسه‌ ده‌كات. هه‌ر بۆيه‌ هه‌تا دامه‌زراوه‌ و لايه‌ن و رێكخراوه‌كان بتوانن گوته‌بێژێكى كارامه‌ بۆ راييكردنى كاره‌كانى گوته‌بێژى ده‌ستنيشان بكه‌ن، هه‌لى سه‌ركه‌وتنيان زياتره‌. يه‌كێك له‌ كێشه‌كانى هه‌رێمى كوردستان نه‌بوونى گوته‌بێژى چالاك و كارامه‌يه‌ بۆ راپه‌ڕاندنى ئه‌ركه‌ ميدياييه‌كانى دامه‌زراوه‌كان.

shutterstock_257282722

لێره‌دا به‌ كورتى ژماره‌يه‌ك خه‌سڵه‌ت و تايبه‌تمه‌ندى گوته‌بێژى كارامه‌ ده‌خه‌ينه‌ڕوو، كه‌ له‌ كتێى (مهارات المتحدث الإعلامي : طريقك للمنصات الإعلامية) عه‌لى فرجانى وه‌رگيراون.

يه‌كه‌م: شاره‌زايى:

پێويسته‌ گوته‌بێژ شاره‌زايى باشى له‌و بابه‌ته‌ هه‌بێت كه‌ ده‌يه‌وێت له‌ باره‌يه‌وه‌ بدوێت. بۆ ئه‌وه‌ى بتوانێت له‌ كاتى قسه‌كردندا بڕوا به‌ به‌رامبه‌ره‌كانى بكات.

دووه‌م: دڵسۆزى:

پێويسته‌ كه‌سى گوته‌بێژ پێش خه‌ڵك خۆى بڕواى به‌و بابه‌ته‌ هه‌بێت كه‌ له‌ باره‌يه‌وه‌ ده‌دوێت و له‌ راستييه‌كه‌ى دڵنيا بێت.

سێيه‌م: مكوڕبوون:

به‌ر له‌وه‌ى قسه‌ بۆ خه‌ڵك بكات و بيه‌وێت خه‌ڵك بڕواى پێ بكه‌ن، باشتر وايه‌ خۆى بڕواى ئه‌و زانياريانه‌ هه‌بێت كه‌ ده‌يه‌وێت بيانگه‌يه‌نێت. ئه‌گه‌ر خۆى بڕواى پێيان بوو، ده‌توانێت له‌گه‌ڵ زانيارييه‌كاندا هه‌ست و سۆزى خۆيشى بگوازێته‌وه‌ بۆ وه‌رگر.

چواره‌م: ئه‌زموون:

پێويسته‌ كه‌سى گوته‌بێژ ئه‌زموونى هه‌بێت و راهێنراو بێت له‌سه‌ر كاره‌كه‌ى بۆ ئه‌وه‌ى بتوانێت متمانه‌ به‌ خۆى بكات و به‌ شێوه‌يه‌كى سرووشتى بۆ خه‌ڵك بدوێت.

پێنجه‌م: كۆنترۆڵكردنى خود:

گوته‌بێژ تا پێى بكرێت پێويسته‌ ئارام و له‌سه‌ر خۆ بێت و توڕه‌بوون و هه‌موو ئه‌و ئاماژه‌ نه‌رێنيانه‌ى رووخسارى كۆنترۆڵ بكات كه‌ به‌ هۆى پرسيار يان پرسێكه‌وه‌ دێنه‌ ئاراوه‌. هه‌روه‌ها ده‌بێت زاڵبێت به‌سه‌ر ترسى خۆيدا.

شه‌شه‌م: نيگه‌رانى كه‌سانى وه‌رگر نه‌بێت:

حه‌ز و ويستت له‌سه‌ر كاره‌كه‌ت و هه‌بوونى زانيارى و شاره‌زايت له‌ بواره‌كه‌ى خۆيدا واى لێده‌كات به‌ دڵنياييه‌وه‌ قسه‌ بۆ وه‌رگر بكات و نيگه‌رانى له‌ده‌ستدانى متمانه‌يان نه‌بێت.

حه‌وته‌م: ئاماده‌كارى بۆ لێدوان:

پێويسته‌ هه‌ڕه‌مه‌كيانه‌ لێدوان نه‌دات و خۆى بۆ وه‌ڵامدانه‌وه‌ى پرسياره‌كان ئاماده‌ بكات و لانيكه‌م وه‌ڵامى (كێ، چى، چۆن، كه‌ى، بۆچى و له‌ كوێ)ى لابێت. پاشان بابه‌تى قسه‌كردنه‌كه‌ بكاته‌ چه‌ند ته‌وه‌ره‌يه‌ك و هه‌موو شتێك تێكه‌ڵ و پێكه‌ڵ نه‌كات.

هه‌شت: زانيارى ببه‌خشێت:

پێويسته‌ كه‌سى گوته‌بێژ زۆرتر پشت به‌ زانيارى و ژماره‌ و ئامار و كۆته‌يشن ببه‌ستێت و وته‌كانى خۆى پێ به‌هێز بكات.

نۆ: سه‌ره‌تا و كۆتاييه‌كى به‌هێز:

پێويسته‌ كه‌سانى گوته‌بێژ زۆر به‌ بايه‌خه‌وه‌ بڕواننه‌ ده‌ستپێك و كۆتايهاتنى لێدوانه‌كانيان بۆ ئه‌وه‌ى بتوانن كاردانه‌وه‌ى ئه‌رێنى درووست بێت لاى وه‌رگر.

ده‌: ساده‌يى‌ و روونى:

پێويست ناكات به‌ ده‌سته‌واژه‌ى ئاڵۆز و ناڕوون هه‌وڵى خستنه‌ڕووى مه‌به‌ست بدرێت، مه‌گه‌ر ئه‌وه‌ى ناچار بێت، باشتر وايه‌ هه‌ميشه‌ به‌ زمانێك بدوێت كه‌ خه‌ڵك لێى تێبگات.

يازده‌: بايه‌خ به‌ وه‌رگر بدات:

وه‌رگر جۆراوجۆرن و ئاستى تێگه‌يشتن و لێكدانه‌وه‌ و بيركردنه‌وه‌يان جياوازه‌ و باشتر وايه‌ ره‌چاوى وه‌رگران بكرێت.

دوازده‌: بابه‌تييانه‌ بێت:

بابه‌تييانه‌بوون ئاسان نييه‌، به‌ڵام پێويسته‌ به‌ر له‌ هه‌ر شتێك گوته‌بێژ بابه‌تييانه‌ بێت و لێدوانه‌كانى بابه‌تييانه‌ بن و به‌ زمانێك بێت كه‌ له‌ سوود و به‌رژه‌وه‌ندى كۆمه‌ڵگه‌ بن.

سێزده‌‌: هه‌وڵده‌ وه‌رگرانيش به‌شدارى له‌ گوتاره‌كه‌دا بكه‌ن و بايه‌خيان بۆ بابه‌ته‌كه‌ بوروژێنه‌.

چوارده‌: كاتى گونجاو بۆ قسه‌كردن هه‌ڵبژێره‌.

پازده‌: له‌گه‌ڵ خۆت راستگۆ و له‌گه‌ڵ به‌رامبه‌ره‌كانت سرووشتى به‌.

16.رێكپۆشى:

رێكپۆشى كاريگه‌رى له سه‌ر به‌رامبه‌ره‌كان به‌جێده‌هێڵێت و رووكارى ده‌ره‌وه‌ ئاماژه‌ى گرنگ له‌ باره‌ى ناونيشان و پێگه‌ و شوناسى كه‌سه‌وه‌كه‌ ده‌گه‌يه‌ننه‌ وه‌رگر.

حه‌ڤده‌: زمانى جه‌سته‌:

گرنگه‌ گوته‌بێژ به‌ شێوه‌يه‌كى ته‌ندرووست جووڵه‌ى ده‌سته‌كانى و ئاماژه‌كانى رووخسارى به‌كاربهێنێت بۆ ته‌واوكردنى پرۆسه‌ى گه‌ياندنى په‌يامه‌كانى.

هه‌ژده‌: خۆى به‌دوور بگرێت له‌ به‌كارهێنانى ده‌سته‌واژه‌ى سووك و بێ ئاست و برينداركه‌ر له‌ به‌رامبه‌ر وه‌رگران.

نۆزده‌: بۆ ئه‌وه‌ى سه‌رنجى وه‌رگران له‌ سه‌ر بابه‌ته‌كه‌ دوور نه‌خاته‌وه‌، باشتر وايه‌ خۆى له‌ به‌كارهێنانى چاويلكه‌ى كه‌شخه‌يى و كليل و كاتژمێر و كه‌رسته‌ى ناپێويستى ديكه‌ بپارێزێت.

بيست: ئامانجى له‌ گوته‌كانى روونبكاته‌وه‌.

بيست و يه‌ك: خۆى له‌ سوكايه‌تيكردن به‌ وه‌رگران بپارێزێت.

بيست و دوو: زمان پاراو بێت.

ميكانيزمى سه‌ركه‌وتنى گوته‌بێژى ميديايى

1.وردى: نه‌چێته‌ ناو هه‌ندێك ورده‌كارى ناپێويسته‌وه‌.

2.كورتبڕى: كورتكردنه‌وه‌ى پێشه‌كى بابه‌ت و خستنه‌ڕووى زانيارى به‌ روونى.

3.روونى: روونى و راشكاوى ئه‌و په‌يامه‌ى ده‌يه‌وێت بيگه‌يه‌نێت.

3.خێراهاتنه‌گۆ: په‌له‌ نه‌كات له‌ هه‌ڵوێست ده‌ربڕين و هاوكات تواناى خێرا هاتنه‌گۆى هه‌بێت بۆ ئه‌و پرسه‌ له‌ناكاوانه‌ى رووده‌ده‌ن.

وه‌رگێڕان و پوخته‌كردنى: ئه‌رسه‌لان ره‌حمان

ژماره‌ی خوێنراوه‌ :59

سه‌رچاوه‌رۆژنامه‌وانی

درێژه‌ی بابه‌ت


تعليقات